Foça'nın Geren Köy'ünde, pamuk ve mısır hasadının ardından ıspanak hasadı da yapılmaya başlandı. İstanbul'un ıspanak ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılayan Geren Köy'ün tarlalarında,
aile bütçesine destek
olmak için çalışan
kadınlar sabahın ilk ışıklarıyla tarlaya gelerek her gün kamyonlar dolusu ıspanak topluyor. Erkeklerde, kadınların topladıkları ıspanakları köyün müşterek kullandığı havuzda yıkayarak kamyonlara yüklüyor. Geren Köy için önemli tarımsal ürünlerden biri olan Ispanak, tarlaya Eylül ayında ekiliyor. Kasım ayında başlanan hasat,
kış mevsimi boyunca devam ediyor. Toprağı ve iklimi ıspanak üretimine uygun olan Geren Köy'de, hasat edilen ıspanağın yüzde 90'ı İstanbul'a gönderilirken, geriye kalan üründe İzmir ve çevre illerin pazarlarında değerlendiriliyor.
YÜZDE YÜZ
KAR BİLE ZARAR ETTİRİYOR
Geren Köylü çiftçiler, ıspanak üretiminde harcadıkları maliyetin ve tarlada verdikleri emeğin karşılığını alamadıklarından dert yakınıyor. Bir kilo ıspanağı, 50 kuruşa mal ettiklerini belirten Geren Köylü ıspanak üreticisi Özkan Celep; "Ispanak halde 1 TL'ye kadar alıcı bulabiliyor. Karşıdan baktığınızda, yüzde yüz
kar ettiğimizi düşünebilirsiniz. Ancak
biz ürettiğimiz ıspanaktan maalesef zarar ediyoruz. Çünkü hal gönderdiğimiz ıspanağın nakliyesini, kabzımalın brüt satışın içinden aldığı komisyonu ve ürünün verdiği fireyi hesap ettiğimizde,
biz tabir yerindeyse el ele baş başa geliyoruz; ama bizim yapacak başka bir işimiz yok. Zira tarlayı boş bırakmak toprağa ihanet olur. Kazansak da, kazanmasak da
umut dünyası diyerek her yıl domates, pamuk, mısır ve ıspanak gibi ürünlerimizi zamanına göre yetiştirmeye devam ediyoruz" dedi.
"ÜRETEN DE, TÜKETEN DE ZARAR EDİYOR"
Tarladan 50 kuruşa çıkan ıspanağın, halk pazarlarında tüketiciye ulaşıncaya kadar 3 TL'yi bulduğunu anlatan bir diğer çiftçi Remzi Kaplan da, "Ispanak üreticiden ucuza alınıyor, tüketiciye pahalıya satılıyor. Arada çok büyük bir makas var. Tüketicide, üretici de zarar ediyor. Burada kazanan aracılar ve komisyonlar oluyor. Devletimizin bu konuya el atması gerekiyor. Bu soruna çözüm getirmek adına geniş kapsamlı araştırmalar yapılması gerekiyor. Bizlere kooperatifçilik öneriliyor. Ancak devlet tarafından yeterince desteklenmeyen, bazı yaptırımlar noktasında yetkilendirilmeyen kooperatiflerden sonuç almak söylendiği kadar kolay değil" diye konuştu.
TEMEL REİS ÖRNEĞİ
Türkiye'nin genelinde yeterli seviyede ıspanak tüketilmediğini söyleyen Remzi Kaplan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Toplum olarak fast food kültürüne kapıldık. Özellikle yeni nesil insanlar mercimek, ıspanak gibi sebzeleri çok faydalı olmasına rağmen yeterince tüketmiyor. Bunun içinde Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımız bu konuya el atmalıdır. Kamu spotlarıyla insanlar ıspanak tüketimine teşvik edilmelidir. Okullarda öğrencilerimize bu konuda sunumlar yapılmalıdır. Bir zamanlar Amerika'da ıspanak tüketimini arttırmak adına Temel Reis isimli çizgi filmin yaratıldığını bilmeyen yoktur herhalde. Kaldı ki geçmişte o çizgi
film sayesinde ıspanak tüketimi
dünya genelinde artmıştır."
