Sakıp Sabancı Müzesi (Atlı Köşk)'nde Görülecek Sergiler
Atlı `Köşk` olarak bilinen Sakıp Sabancı Müzesi, İstanbul’un en güzel semtlerinden Emirgan’da. Bugün Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi `zengin` koleksiyonu, kabul ettiği kapsamlı uluslararası geçici sergileri, konservasyon birimleri, örnek `eğitim` programları, yapılan çeşitli konser, konferans ve seminerleriyle çok yönlü bir Müzecilik ortamı sunmaktadır.
1. Ölümünün 500. Yılında Şeyh Hamdullah
Sakıp Sabancı Müzesi (SSM), Osmanlı hat sanatının kurucusu, Fatih Sultan Mehmed ve Sultan II. Bayezid dönemlerinin büyük hattatı Şeyh Hamdullah’ı, ölümünün 500. yılında bir sergiyle anıyor.
Şeyh Hamdullah, Amasyalı Sarıkadızâdeler ailesinden Sühreverdiyye şeyhi Mustafa Dede’nin oğludur. Babası, Buhara’dan Amasya’ya göç etmiştir. Selçuklu döneminde ve Osmanlı’nın fetih yıllarında, Herat, Horasan ve Semerkand gibi kültür merkezlerinden göç eden şair, hattat, nakkaş ve ulema Konya Kayseri Sivas ve Amasya gibi şehirlerde toplanmıştı. Hamdullah, böylece hat sanatının merkezi haline gelmiş Amasya’da, Hayreddin Mar‘aşî’den meşk ederek aklâm-ı sitte’den icâzet aldı. Muhtemelen babası Şeyh Mustafa Dede’nin sohbet meclislerinde Şehzade Bayezid ile tanıştı. Bayezid, kendisine hat hocası tayin ettiği Hamdullah’dan icâzet aldı.
2. SMM Resim Koleksiyonu
Sakıp Sabancı Müzesi Resim Koleksiyonu, erken dönem Türk resminin seçkin örnekleri ile Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde İstanbul’da çalışmış yabancı sanatçıların eserlerinden oluşmaktadır. Sakıp Sabancı’nın 1970’lerde oluşturmaya başladığı koleksiyon ülkemizde resim sanatının gelişip serpilme sürecinin başlangıç evresine dair önemli ipuçları veren kültürel bir birikimdir. Bu yönüyle Müze’nin Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu’nun tarihsel süreçteki devamı niteliğini taşımaktadır.
3. Abidin Dino Arşivi
Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi Abidin Dino Arşivi, sanatçının kaleminden çıkmış çizimler, taslak metinler, heykelleri için yaptığı çizimler ile eşi Güzin Dino ve dostlarıyla yaptığı yazışmalardan oluşuyor. Özellikle bu yazışmalar ve sanatçının dönemin gazetelerinden keserek sakladığı haberler, kültürel ortama ışık tutmakta, sanatçının çok yönlülüğünü göstermektedir.
4. SSM At Heykelleri
Sakıp Sabancı Müzesi’nin bahçesinde iki at heykeli bulunmaktadır.Bunlardan, köşkün hemen önünde yer alan At adlı heykel 1864’te heykeltıraş Louis Doumas tarafından Paris’te yapılmıştır. İstanbul’da ilk olarak Büyükdere sırtlarında Abraham Paşa’nın çiftliğine yerleştirilmiş, ardından Mahmut Muhtar Paşa’nın Moda’daki Mermer Konağı’nın bahçesine taşınmıştır. Heykel Mermer Konak’ın satışı sırasında Hacı Ömer Sabancı tarafından satın alınarak, Emirgan’daki köşkün bahçesine yerleştirilmiş ve burasının daha sonra “Atlı Köşk” adıyla anılmasına vesile olmuştur.
Atlı Köşk’ün bahçesinin ana kapı girişinde bulunan diğer at heykeli ise, 1204’te Haçlı kuvvetleri tarafından Hipodrom’dan (bugünkü Sultanahmet) alınarak Venedik’te San Marco Kilisesi’nin önüne yerleştirilen dört bronz attan birisinin dökümüdür. Hacı Ömer Sabancı’nın Bossa Fabrikası’nın makinelerini ısmarlamak için Avrupa’da araştırma gezileri yaparken uğradığı İtalya’da, buhar kazanı fabrikası sahibi Mario Pensotti’nin, Milano yakınlarındaki Legnano’daki evinin bahçesinde görüp beğendiği at heykelinin kopyasıdır. Heykel 1957’de Atlı Köşk’ün ön bahçesine yerleştirilmiştir.