Organ naklinin önündeki en önemli engeller yanlış bilinenler

Tedavisi sadece organ nakli ile mümkün olan hastalıklar tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de önemli sağlık sorunlarının başında geliyor. Organ yetmezliğinde en iyi yöntem olarak bilinen organ naklinin önündeki en önemli sorun ise toplumdaki yanlış yargılar ve bilgilendirmeler nedeni ile yeterli sayıda bağış yapılmaması olarak görülüyor. Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Koray Acarlı organ nakli ve organ bağışı konusunda bilinmesi gerekenler hakkında bilgi verdi. Organ bağışı günden güne düşüyorGünümüz koşullarında Türkiye’de yeteri kadar organ bağışı yapıldığını söylemek ya da kadavra organ sayısının artışından bahsetmek mümkün gözükmemektedir. Bunun tam aksine geçtiğimiz yıllara oranlar kadavra sayısında düşüş yaşanmaktadır. Bir organ nakli merkezi 3-4 sene önce kadavradan 30 organ kullanabilirken, günümüzde bu sayı 5’e kadar düşmüştür. Türkiye’de organ bağışının istenilen düzeye ulaşmamasında ve toplumda yeterli duyarlılığın oluşmamasında önyargılar ve yanlış inanışlar önemli rol oynamaktadır. Bu konuda hastaların beyin ölümünün gerçekleştiği merkezlere, ailelere ve tüm topluma önemli görevler düşmektedir. Her birey bu sosyal sorumluluğu üstlenmeliOrgan bağışı hekimlerin ya da ilgili kişilerin farkındalık yaratmaya çalışmasından çok vatandaşın sahip çıkmasıyla düzelebilecek bir konu olarak gözükmektedir. Vatandaşın kendisinin yaratacağı bir akım ve sosyal proje haline gelmelidir. İnsanların, her an herkesin organa ihtiyacı olacağını bilmesi gerekmektedir. Bir kişinin organ bağışıyla pek çok insanın hayatı kurtulabilmektedir. ORGAN BAĞIŞI VE NAKLİ KONUSUNDA EN ÇOK MERAK EDİLENLERCanlıdan canlıya nakillerde verici için herhangi bir hayati risk var mıdır?Canlı organ vericileri oldukça detaylı bir test sürecine tabi tutulur. Burada tıbbi tahlil ve incelemelerin ardından birçok hekimin değerlendirmesi söz konusudur. Tüm sonuçların olumlu çıkması halinde ve hekimlerin değerlendirmeleri sonucunda vericiliğine engel bir durum tespit edilmediği takdirde kişi organ vericisi olabilmektedir. Kimler canlı verici olabilir?Organ nakli ile ilgili kanunlara göre, kişinin 4. dereceye kadar olan yakınları organ bağışlayabilirler. Daha uzak akrabalar ve akraba olmayanların organ bağış istekleri, her ilde Sağlık Bakanlığı Etik Kurul’u tarafından değerlendirilir. Etik Kurul’un uygun gördüğü organ nakilleri, sağlık kuruluşları tarafından gerçekleştirilirKadavradan bağış için yaş sınırı var mıdır?Kadavra organ bağışında yaş sınırı bulunmamaktadır. Hayati riski olan alıcılar için her yaşta ve koşuldaki organları kullanabilmek mümkün olabilir. Oran bağış kartı taşımak organların bağışlanması için yeterli midir?Organ bağış kartları, ülkemiz uygulamalarında tamamen sembolik bir anlam taşımaktadır. Öncelikle organ bağışının gündeme gelebilmesi için ölümün yoğun bakım şartlarında gerçekleşmesi gerekmektedir. Dört uzman hekim tarafından ölüm hali tespit edilip, Sağlık Bakanlığı’nın Bölge Koordinasyon Merkezi’ne (BKM) bildirildikten sonra, hayatını kaybeden kişinin ailesiyle organ bağışı için görüşme yapılır. Organların bağışı ancak ailenin vereceği onaydan sonra mümkün olur. Dolayısıyla kişinin sağlığında yaptığı organ bağışı, vefatından sonra ailesine verdiği bir vasiyetten öte geçmez. Organ bağış kartı almanın veya sözel olarak ailesine organ bağışını desteklediğine dair bilgi vermenin önemi, toplumsal bir bilinç oluşmasına katkısının yanı sıra; en acılı anlarında ailenin bağış kararını tereddütsüz verebilmesini sağlamaktır.Kişi sadece bir organını bağışlayabilir mi? Organ bağış kartında bu durumu belirtecek seçenekler bulunmaktadır. Kişi istediği takdirde yalızca böbreklerini, karaciğerini ya da herhangi bir organın bağışlayabilir. Ayrıca yakınlarına bunu söylemesi de yeterli olacaktır.